Matcha, ofwel Japans groene theepoeder is populairder dan ooit. Met als gevolg dat webshops en aanbieders als paddenstoelen uit de grond schieten. De één met nog mooiere en betere variaties dan de ander. Maar hoe herken je goede matcha?
De makkelijkste indicaties voor goede matcha zijn de kleur, prijs, en afkomst. Maar het is ook goed om te kijken waarvoor je het wilt gebruiken. Voor we hier dieper op in gaan, duiken we eerst nog even het productieproces.
De basis
Matcha is gemalen groene thee die de Japanners al eeuwenlang gebruiken tijdens de theeceremonie. De blaadjes van deze thee komen, net als de blaadjes van zwarte thee, van de theevariant Camelia Sinensis. De theebladeren krijgen zo rond april hun nieuwe blaadjes. Vanaf dat moment worden er schaduwdoeken over de planten geplaatst.
Dat houdt direct zonlicht tegen en stimuleert daarmee de aanmaak van bladgroenkorrels, die op hun beurt weer zorgen voor de intens groene kleur. Op de 88ste dag na de eerste lente-dag, dat is elk jaar weer anders, begint de eerste pluk. Dan plukt men met heel veel zorg en uiterste precisie de jongste blaadjes. De eerste pluk, ook wel bekend als ‘first flush’, is de absolute top in kwaliteit, smaak en frisheid volgens de kenners. Deze bladeren worden vervolgens gestoomd, gedroogd, en vermalen tot de matcha, die je uiteindelijk in de winkel vindt.
De uiteindelijke kwaliteitsstempel die de thee krijgt is afhankelijk van wanneer in het seizoen de bladeren zijn geplukt, hoeveel zon en schaduw ze gehad hebben, uit welke regio ze komen en hoe de rest van het proces verlopen is. Lees hier meer over het productieproces.
Klasse
De uiteindelijke beoordeling geeft aan wat de klasse van de matcha is en waar je hem voor kunt gebruiken. De allerhoogste klasse is de ceremonial grade en wordt uitsluitend gebruikt wanneer de thee puur gedronken wordt. Bijvoorbeeld tijdens een Japanse theeceremonie.
Daarop volgt de classic/premium grade, die net wat minder van kwaliteit is, maar nog steeds erg goed. Het is de meest gebruikte soort en prima om te gebruiken in bijvoorbeeld lattes of smoothies.
De laagste graad is de zogenaamde cooking grade, die is zoals de naam al aangeeft geschikt om mee te bakken en koken. Cooking grade drink je vrijwel nooit puur of gemixed door lattes, simpelweg omdat er vaak een wat bittere smaak aan zit.
Doeleinden
Daarom is het belangrijk om te bedenken waar je de matcha voor gaat gebruiken. Wil je het puur drinken, investeer dan in een échte theeceremonie klasse groene thee. Dan maak je de lekkerste matcha.
Ga je het mengen met sojamelk – zoals bijvoorbeeld in onze iced matcha latte – dan kan je uiteraard ook de ceremonial grade nemen, maar een iets mindere grade is over het algemeen prima. Heb je een recept waarbij je 2 volle eetlepels in je cakemix moet mengen, neem dan de de cooking grade.
Matcha uit Japan
Tegenwoordig wordt matcha op tal van plekken aangeboden, en elke leverancier heeft weer een eigen inkooppunt. De meeste kiezen voor boeren in Japan. Maar er zijn ook aanbieders die thee uit China leveren.
Over het algemeen vinden wij dat de beste matcha uit Japan zelf komt. Sterker nog, komt het niet uit Japan? Dan kun je eigenlijk niet meer spreken van matcha. Maar over ‘gewoon’ groene thee poeder.
Koop je het dus buiten Japan, zoals bijvoorbeeld in China, dan kan het alsnog zeer degelijke groene thee zijn. Het is alleen niet authentiek meer.
Hoe herken je goede matcha?
Met deze zaken in het achterhoofd is het tijd om naar het groene theepoeder zelf te kijken. Een goede matcha is aan een aantal dingen te herkennen: geur, kleur, smaak, textuur, en prijs.
Het poeder moet heldergroen van kleur zijn. Er mogen dus geen gelige of bruinige tinten in zitten. Hoe helderder of dieper groen een matcha is, des te beter is de kwaliteit. De geur is dan licht zoetig, met plantaardige ondertonen. De smaak mag absoluut niet bitter zijn, tenzij het een cooking grade is. Maar dan nog mag het niet overheersen.
Daarnaast heeft hoge kwaliteit matcha een zijdezachte structuur als je het tussen je vingers beweegt. Eventuele klontjes vallen direct uit elkaar, zodat je er niets meer van voelt. Voel je wél korreltjes of iets ruws, of blijft de matcha aan elkaar plakken? Dan heb je vaak ook al een minder goede kwaliteit te pakken.
Let ook op of er geen andere toevoegingen zijn vermengd met de thee. In sommige soorten wordt bijvoorbeeld extra suiker toegevoegd, of stoffen om de helder groene kleur na te bootsen.
Ten slotte is de prijs ook een belangrijke indicator. Want premium matcha is niet goedkoop. Dat betekent niet dat je er exorbitante bedragen voor moet betalen maar 100 gram matcha voor €10,- kan gewoon nooit als je echte premium matcha wilt hebben. En al helemaal niet voor een ceremonial grade.
Goedkope matcha
Dat wil natuurlijk helemaal niet zeggen dat goedkope varianten altijd slecht van smaak zijn, of niet geschikt zijn om te gebruiken. Dat hangt echt af van je eigen voorkeur; waarvoor wil je het gebruiken, hoeveel waarde je hecht aan authenticiteit, smaakbeleving, (biologische) afkomst etc. etc.
Persoonlijk geven wij de voorkeur aan authenticiteit en kwaliteit, ook al zit daar soms een hoger prijskaartje aan. Mits de omstandigheden dat toelaten natuurlijk.
Matcha kopen
Online kan het soms lastig zijn om goede matcha te selecteren. Kleuren kunnen namelijk anders overkomen op computerschermen, en ook andere zaken zoals geur en textuur zijn natuurlijk niet te controleren. Wees dan ook extra kritisch waar je bestelt. Geef de voorkeur aan Japanse speciaalzaken die je meer kunnen vertellen over de achtergrond en andere kwaliteiten van je matcha.
Een voorbeeld van een lekkere soort – en eentje die wij zelf veel gebruiken – koop je o.a. bij Roppongi (25 gram voor €9,95). De matcha die ze daar verkopen is een biologische thee van 3-sterren kwaliteit en komt uit Uji in de buurt van Kyoto. Hij wordt al sinds 1645 geproduceerd door Shohokuen, die sinds 1915 leverancier is van het keizerlijk paleis. Deze is JAS-gecertificeerd in Japan en SKAL-gecertificeerd in Nederland.
Het maximaal aantal sterren is trouwens vijf, dus deze kun je gebruiken voor een gewone matcha, maar ook voor een matcha latte. Op verzoek kun je er ook de allerbeste variant krijgen, met vijf sterren dus, stuur ze dan even een mailtje.
Voor een cake of andere baksels vinden we deze wat te prijzig en van iets te hoge kwaliteit. Hier gebruiken we vaak Chinees groene theepoeder van de Amazing Oriental voor. De smaak is minder intens en zuiver, maar prima als je ermee wilt bakken.
Eenmaal je keuze gemaakt? Lees dan hier hoe je de allerlekkerste matcha thuis kunt bereiden. Of bekijk hier al onze recepten met matcha, zoals soesjes met matcha en hanami dango.
