Misschien heb je ze wel eens zien liggen bij de toko of anime conventie: gekleurde balletjes die lijken te zijn gerold door de poedersuiker. Vaak in allerhande leuke pastelkleurtjes te krijgen . Je vindt ze zowel bij de snacks als in het vriesvak terug. Ofwel mochi! Deze typische Japanse lekkernij is een unieke ervaring om te eten en heeft ook nog eens een bijzondere achtergrond!
Wat is mochi?
Mochi is een soort rijstcake, maar niet te vergelijken met de cake zoals we die herkennen. Het wordt gemaakt een speciaal soort kleefrijst welke eerst tot een poeder vermalen wordt, een soort meel. Vervolgens wordt de rijst of de meel geweekt, en gestoomd of gekookt.
Dit wordt geplet in een speciaal proces tot er een soort plakkerige deeg bol ontstaat. Deze heeft wat weg van een hele dikke pasta. Traditioneel doen ze dit in een grote houten kom (‘usu’) en stampen ze met een houten hamer (‘kine’).
Dit wordt ook wel de ‘mochi-tsuki’ ceremonie genoemd en wordt meestal gedaan met minimaal 2 mensen. Waarbij men om de beurt gaat stampen. Hierdoor krijgt het uiteindelijk de plakkerige textuur en o zo lekkere smaak. Tenslotte wordt het plakkerig goedje tot een balletje gevormd.
Deze snack kun je het hele jaar door krijgen op verschillende plekken en met tal van vullingen en smaken. Maar het is bovenal een traditioneel gerecht voor de Japanse jaarwisseling, en wordt dan ook het meeste verkocht en gegeten. Maar waarom wordt het voornamelijk gegeten tijdens nieuw jaar? Nou, daarvoor moeten we eerst even kort iets vertellen over rijst.
De belangrijke rol van rijst
Het Japanse woord voor rijst (‘gohan/米’) kun je vrij letterlijk vertalen naar ‘eervol voedsel’. Het is al eeuwenlang niet alleen een belangrijk onderdeel van de Japanse maaltijden, maar in de samoerai tijd werd rijst zelfs gebruikt als een betaalmiddel, gezien het van zulke grote waarde was.
Bij het maken van mochi, en het stampen van de rijst, werd oorspronkelijk gedacht dat de rijst goden (kami) op bezoek zouden komen. De mochi zelf staan symbool voor perfectie en reinheid en door ze te eten zou je, met behulp van de rijstgoden, deze kwaliteiten ook krijgen.
Gezien het belang van rijst in de Japanse cultuur is het dat ook niet zo vreemd dat deze perfect zijn om te eten tijdens oud & nieuw, want het nieuwe jaar in gaan met een zegen van de rijstgoden wil toch iedereen?
Dodelijk hapje
Je zou het niet denken maar het eten van mochi is overigens niet altijd veilig! Doordat het zo plakkerig is komt het nog regelmatig voor dat mensen zich er in verstikken. Het verkrijgen van de zegen van een kami is dus niet helemaal zonder gevaar. Gelukkig zijn er jaarlijks gemiddeld minder dan 10 mensen die hierdoor overlijden. En zo lang je goed kauwt en niet te grote happen neemt zit je wel goed.
Tal van soorten
We noemden het net al even maar je hebt mochi in tal van verschillende soorten. Zo wordt er door het “deeg” ook vaak matcha verwerkt, maar ook cacao en bijvoorbeeld aardbeienpuree zijn populaire smaakmakers.
Dat niet alleen, mochi zijn vrijwel altijd gevuld met een bijzondere vulling. De meest traditionele vorm is een vulling gemaakt van zoete rode bonen – anko – maar ook andere varianten zie je veel. Zo hebben de meeste regio’s wel een eigen specialiteit. Zo heeft Sendai bijvoorbeeld veel varianten gevuld met zunda, een pasta gemaakt van edamame bonen.
In de zomer zie je weer veel ichigo daifuku terug, een versie waarbij een heerlijke aardbei volledig omwikkeld wordt mochi en soms nog wat extra anko als vulling.
De meest bijzondere soort is echter toch wel de kagami mochi, een variant die alleen op 11 januari wordt gegeten om het nieuwe jaar in te luiden. Maar hoe dat zit kun je lezen in ons artikel “Kagami Mochi: Koning der Mochi“.
Mochi proberen
Zelf proberen? Dan kun je natuurlijk een reis naar Japan plannen! Maar ook dichterbij huis heb je genoeg mogelijkheid om het te proberen.
De meeste toko’s hebben ze namelijk zo op voorraad liggen en ook op anime conventies en Japanse markten kun je deze vaak vinden. Met name de toko is echt een bezoek waard omdat ze daar vaak ook mochi ijs hebben! Dit is een bevroren mochi met ijs als vulling. Tegenwoordig vind je echter ook een AH eigen merk in de vriesvakken terug, die nog best goed te doen zijn ook!
Voor de traditionele soorten kun je echter ook heel goed online terecht! Kijk hiervoor eens op websites zoals MostCutest, Amazing Oriental en Seikatsu.
En natuurlijk de leukste optie; het zelf maken! We hebben op moment van schrijven nog geen recept voor mochi ijs, maar wel diverse andere soorten zoals:
