Wanneer je in Japan bent zal het je al snel opvallen dat de souvenirwinkels in Japan bomvol staan met tientallen soorten snack- en snoepdozen, in allerlei soorten en smaken. Overal waar je komt zie je lokale “specialiteiten”, lokale yuru kyara (mascottes), en andere printjes op de dozen vol crackers, koekjes, noedels, en thee staan. Dit zijn zogenaamde omiyage, ofwel lokale producten die je cadeau geeft aan anderen, wanneer je op een tripje bent geweest.
Het is heel normaal dat, zelfs als je maar één middagje een attractie bezoekt, je iets meeneemt voor de mensen thuis. Niet alleen je moeder of zus, nee wanneer je bijvoorbeeld langere tijd op vakantie bent geweest is het gebruikelijk om voor je collega’s, al je familieleden, en wat (goede) vrienden, een cadeautje mee te nemen.
Uiteraard netjes verpakt én in een draagtasje zodat de ontvanger het cadeau gemakkelijk mee kan nemen.
Praktische oorsprong
Het is niet helemaal zeker wanneer dit gebruik is ontstaan maar het is al eeuwenoud. Het begon al met pilgrimages en reizigers die een “souvenir” meenamen van de schrijnen die ze bezochten, als bewijs dat ze er daadwerkelijk zijn geweest. Daarnaast werden deze items gedeeld met anderen om de zegeningen vanuit de schrijn over te brengen op anderen.
Andere vormen van souvenirs werden populairder naarmate reizen meer toegankelijk werd. Maar omdat het vaak nog ging om dagenlange reizen waren het vooral voorwerpen die niet overstuur konden gaan. Pas nadat de eerste treinen begonnen te rijden in Japan (eind 19e eeuw) werden ook eetbare goederen populair. Vooral zaken zoals mochi, snoepgoed en koekjes werden hierbij steeds geliefder.
Tegenwoordig zijn vrijwel alle vormen van omiyage eetbaar. Het zijn vaak vierkante of langwerpige dozen gevuld met koekjes en andere zoetigheid. Maar ook andere lokale specialiteiten zoals senbei (rijstcrackers), noedels, tsukemono (pickles), drankjes, jammetjes en andere (lang) houdbare producten zijn populair.
Verschil tussen een omiyage en souvenir
Het voornaamste verschil tussen een omiyage en een souvenir zit hem in de ontvanger. Een souvenir koop je voor jezelf, het is vaak een klein item dat je lokaal koopt en representatief is voor de plek waar je op dat moment bent. In Japan kom je bijvoorbeeld veel automaten tegen met speldjes die je kunt verzamelen. Of heb je in bepaalde regio’s specifieke kunstvormen en voorwerpen die je kunt kopen.
Een omiyage koop je voor een ander. Het is specifiek bedoelt om weg te geven en/of te delen met andere mensen. Het zijn daarom vaak dozen met uitdeelverpakkingen er in, of al zodanig gepresenteerd dat je de inhoud makkelijk kunt delen.
Nu komt dit natuurlijk niet zo precies en kun je alsnog souvenirs meenemen voor je vrienden, of omiyage voor jezelf kopen. Maar dit is wel het voornaamste verschil tussen de twee.
Talloze soorten
Op het gebied van omiyage heb je echt ontelbaar veel keuze. Niet alleen is het wisselend per regio wat ze aanbieden, maar kun je ook qua verpakking en vorm allerlei kanten op. Zo is Tokyo Banana (een soort cakeje gevuld met bananencreme) hét kenmerkende geschenk uit Tokyo, maar kun je die in tal van verpakkingen vinden. Vaak met populaire anime characters of andere bekende personages op de verpakking.
Vaak zie je bepaalde soorten ook op veel plekken terug. Maar dan met net een andere plaatsnaam er op. En in andere gevallen zijn er juist super exclusieve producten die je alleen op één plek kunt krijgen. Extra fijn is dat ze vaak erg betaalbaar zijn. De meeste varianten zijn tussen de €5 en €10 met een enkele uitschieter voor bepaalde limited editions, of voor meer exclusieve producten en ingrediënten.
De perfecte omiyage
Wil jij nou ook de perfecte omiyage meenemen op je volgende reis maar geen idee waar je op moet lezen gezien er zoveel keuze is? Dan hebben wij nog een paar tips voor je.
Regionale specialiteiten zijn altijd het leukste. Laat je echter niet verleiden door alleen de naam op de verpakking, kijk even wat er in zit. Koekjes, biscuitjes, taartjes, etc. kun je op vrijwel alle plekken wel krijgen. De verpakking is dan alleen anders. Je wil bij voorkeur iets dat echt uniek is voor die regio. Bij twijfel kun je het altijd even navragen, of zoek van te voren even op waar een regio bekend mee is.
Koop je de omiyage voor iemand in Japan? Dan zijn er nog een paar zaken om op te letten. Koop bijvoorbeeld nooit dingen in viervoud, of die per vier verpakt zijn. Het getal 4 wordt in Japan gezien als een ongeluksnummer. Ook hecht men in Japan heel veel waarde aan de verpakking. De manier waarop een geschenk verpakt is, is bijna net zo belangrijk als het cadeau zelf. Kies dan ook voor een omiyage met een mooie verpakking.
