Het gebruik van fruit in de Japanse keuken
Het gebruik van fruit in de Japanse keuken
Het gros van het fruit dat wij hier kennen is ook in Japan erg geliefd. Toch zijn er diverse uitschieters die het gebruik of de toepassing ervan toch wat anders maken. Of zijn er variaties die nét een beetje anders zijn dan hier.
Net als bij groente zijn er ook diverse soorten fruit die – theoretisch gezien – helemaal geen vruchten zijn! Enkele van deze “schijnvruchten” zijn bijvoorbeeld aardbeien, ananas, en vijgen. Voor het gemak noemen wij in deze lijst echter gewoon de de soorten die algemeen bekend staan als fruit.
Deze zijn opgedeeld in de wijze waarop o.a. het voedingscentrum deze classificeert:
- Zacht fruit
- Steenvruchten
- Pitfruit
- Citrusfruit
- Exotisch fruit
Overigens nog een leuk detail over fruit in Japan. Vrijwel al het fruit wordt daar gepeld en geschild! Zelfs de velletjes van druiven worden verwijdert.
Zachtfruit
Aardbeien zijn in Japan immens populair, met name in de lente. Samen met de kersenbloesem (sakura) is de aardbei een van de meest gebruikte ingrediënten voor allerhande bijzondere drankjes, snacks, desserts, en tal van andere gerechten.
Maar ook buiten de lente om zie je deze vrucht veelvuldig terug. Eén van de meest iconische gerechten waar deze in wordt gebruikt is de strawberry shortcake die veelal tijdens kerst en verjaardagen gegeten wordt.
Snoepjes en drankjes met druiven smaak zijn ontzettend geliefd in Japan en je komt ze in allerlei soorten tegen. Vreemd genoeg lijken deze op het eerste gezicht totaal niet op de druivensmaak te lijken zoals we die hier kennen. Maar wanneer je een Japanse druif eet zul je ineens geconfronteerd worden met het feit dat ze ook daadwerkelijk heel anders smaken dan hier.
De druiven in Japan zijn op een geheel ander niveau dan de soorten die je hier tegenkomt. Daarnaast zijn ze ook veel ronder en steviger en – opmerkelijk genoeg – worden ze in Japan vaak eerst geschild voordat men ze eet.
Ook frambozen worden met regelmaat gebruikt, bijzonder vaak in combinatie met witte chocolade en matcha (Japans groene thee poeder). Vers zijn ze wat lastiger te vinden en men lijkt de voorkeur aan aardbei te geven, maar ze zijn zeker aanwezig in de Japanse keuken.
Overigens staat deze bes in Japans ook vaak bekend als de “Japanse Wineberry” en groeit een wilde variant in diverse delen van het land.
Ditzelfde geldt ook voor de bosbes welke meestal wordt gebruikt in desserts en baksels, of als bijvoorbeeld garnering bij taarten. Meestal samen met frambozen en aardbeien. De laatste jaren is de bosbes overigens steeds populairder aan het worden. Mede dankzij de trend rondom superfoods wordt deze bes steeds vaker gegeten in Japan.
Steenvruchten
Abrikoos zie je maar weinig terugkomen in de Japanse keuken. Her en der wordt deze in jam verwerkt maar het gros geeft toch de voorkeur aan het gebruiken van perzik.
Als het aankomt op steenvruchten is er toch eentje de onbetwiste koning in Japan: de perzik! Het is niet alleen het icoon van diverse legendes en beroemde kinderverhalen maar ook geliefde snack en smaakmaker in tal van gerechten.
Japan staat natuurlijk bekend om haar iconische kersenbloesem, maar betekent dat dan ook dat ze veel kersen hebben? Nee, eigenlijk niet. Want hoewel de bomen kersenbomen zijn, en de bloesem kersenbloesem heet, draag het gros ervan géén vruchten.
Sterker nog, kersen in het algemeen worden helemaal niet zoveel gegeten in Japan. De voorkeur wordt vooral gegeven aan aardbeien en pruimen!
Met name in traditionele yakisoba wordt er rijkelijk gestrooid met hakusai. Maar ook in stoofpot, gyoza, en tal van salades wordt er regelmatig gekozen voor deze kool om een extra frisse smaak toe te voegen. Het is ook vanwege de frisse smaak dat fijngesneden hakusai (of ijsbergsla) altijd worden geserveerd wanneer je tonkatsu besteld, of andere gefrituurde gerechten.
Tevens is dit waar het Koreaanse kimchi meegemaakt wordt. Pittig, ingelegde kool die de laatste jaren over de hele wereld steeds meer fans geniet. Zo ook in Japan.
Voor de kersenbloesem bekend werd waren het juist de pruimenbloesems de show stalen. Maar in tegenstelling tot de kersen kwamen hier wel vaak pruimen vanaf. En hoewel het niet veel “uit het handje” gegeten wordt, worden pruimen wel op diverse andere manieren verwerkt in de Japanse keuken.
Met name umeboshi worden veelal gegeten. Deze ingelegde pruimen zijn ontzettend zuur en worden vaak in het midden van de rijst (in een bento) geplaatst als symbool voor de Japanse vlag. Ook umeshu – Japanse pruimenwijn – is een geliefd product met pruimen in de hoofdrol.
Pitfruit
Natuurlijk eten ze in Japan ook appels. Sterker nog hele regio’s staan beroemd om de overheerlijke appels die er groeien. Met name de Tohoku provincie is geliefd vanwege haar appels. Ook de beroemde Fuji-appels komen – anders dan de naam doet vermoeden – uit deze regio.
Deze worden veelal gebruikt zoals we dat hier ook doen. Maar ook Japanse appel jam, Japanse appeltaart, en diverse soorten snoep worden gemaakt met de heerlijke, Japanse appels. Er is zelfs een heuse Japanse appel curry!
Met name in traditionele yakisoba wordt er rijkelijk gestrooid met hakusai. Maar ook in stoofpot, gyoza, en tal van salades wordt er regelmatig gekozen voor deze kool om een extra frisse smaak toe te voegen. Het is ook vanwege de frisse smaak dat fijngesneden hakusai (of ijsbergsla) altijd worden geserveerd wanneer je tonkatsu besteld, of andere gefrituurde gerechten.
Tevens is dit waar het Koreaanse kimchi meegemaakt wordt. Pittig, ingelegde kool die de laatste jaren over de hele wereld steeds meer fans geniet. Zo ook in Japan.
Peren kennen we ook allemaal wel. De groene schil, de vorm die naar onderen steeds dikker wordt en vaak heerlijk sappig, maar erg stevig. Voor ons is dat de “standaard” peer, maar niet in Japan! Daar hebben ze namelijk de nashi. Een peer die veel voorkomt in Oost-Azië en daar onder vele namen bekend staat. In Japan noemt men deze peer echter gewoon “nashi”.
De schil is in tegenstelling tot “onze” peer wat gelig van kleur en het fruit zelf is rond. Grootste verschil is echter dat deze peer veel meer water bevat, een stuk zachter is en een wat meer korrelige structuur heeft.
Citrusfruit
Naast de yuzu wordt ook de gewone citroen nog regelmatig gebruikt in de Japanse keuken. Dit heeft met name te maken met beschikbaarheid (seizoenen), prijs, en het type gerecht dat er gemaakt wordt. Voor een hoop westerse gerechten kiest men vaak ervoor om citroen toe te passen, terwijl (traditionele) Japanse gerechten vaak met yuzu bereid worden.
Ook de yuzu is een vrucht die op het eerste gezicht erg doet denken aan een – voor ons – gewone fruitsoort: de citroen. De yuzu is echter een heel ander soort vrucht die haar oorsprong vindt in China en Tibet. In het westen is deze echter bekend geworden door het veelvuldige gebruik ervan in de Japanse keuken.
En hoewel deze wellicht op een citroen lijkt, ligt deze qua smaak een stuk dichterbij de grapefruit met wat zoetigheid van mandarijnen. Sommige soorten en oogsten zijn tevens ook net zo groot als een grapefruit!
De vrucht wordt maar weinig uit het handje, of in stukjes gegeten, maar het sap en de geraspte schillen worden veel gebruikt. Eigenlijk op dezelfde manieren zoals je met een citroen zou doen. Zo wordt deze door sauzen gebruikt, op vis, in gebak en taarten, thee, en worden er alcoholische dranken mee (op smaak) gemaakt.
Exotisch fruit
Ananas op een pizza is in Japan geen enkel probleem. Sterker nog ze zijn er dol op! En niet alleen op pizza. Ook Loco Moco een – van oorsprong Hawaiiaans – gerecht waarbij gehakt met een hartige saus en rijst gecombineerd wordt met ananas is razend populair. Daarbuiten zie je echter niet zo veel ananas voorbij komen. Diverse sorbets, of andere zoetigheid verwerken het nog wel eens in het recept maar een heel veelvoorkomend ingrediënt is het niet.
Hoewel de banaan ook in Japan een exotische fruitsoort is wordt deze veelvuldig gebruikt. Vaak op dezelfde manieren als hier. Zo wordt de bananensmaak gebruikt voor snoep en snacks, plakjes banaan in bijvoorbeeld parfaits verwerkt, en uit het handje gegeten.
Meest kenmerkende gerecht met bananen in Japan zijn echter de chocobanana’s die je op vrijwel elke matsuri (festival) tegen kunt komen. Dit zijn (bevroren) bananen die men in de chocolade onderdompelt, versiert met sprinkles, glitters en ander suikergoed, en vervolgens op een stokje geprikt om zo te eten.
Met name in traditionele yakisoba wordt er rijkelijk gestrooid met hakusai. Maar ook in stoofpot, gyoza, en tal van salades wordt er regelmatig gekozen voor deze kool om een extra frisse smaak toe te voegen. Het is ook vanwege de frisse smaak dat fijngesneden hakusai (of ijsbergsla) altijd worden geserveerd wanneer je tonkatsu besteld, of andere gefrituurde gerechten.
Tevens is dit waar het Koreaanse kimchi meegemaakt wordt. Pittig, ingelegde kool die de laatste jaren over de hele wereld steeds meer fans geniet. Zo ook in Japan.
Net als ananas zie je kiwi nog regelmatig terugkomen maar wel in hele specifieke toepassingen. Zo wordt het fruit vrijwel exclusief gebruikt in desserts. Denk aan parfait, mousse, of pudding waar het in verwerkt wordt. Ook uit het handje wordt deze nog wel eens gegeten maar een veel gebruikte vrucht is het verder niet.
Inhoud In tegenstelling tot ananas en kiwi zie je lychee wel heel erg veel terugkomen als exotische fruitsoort in Japan. Sterker nog, het is daar helemaal niet zo exotisch. De smaak komt terug in ijsjes, snoep, en bijvoorbeeld het beroemde drankje ramune.
Meloen is in Japan ontzettend geliefd, en dan nog niet zozeer watermeloen maar juist soorten als de cantaloupe, honing meloen en soortgelijke variaties. Deze worden niet alleen verwerkt in frisse sorbets en desserts, maar zijn ook een populaire smaak voor snoepjes en snacks.
Eén van de meest geliefde manieren om van de smaak van meloen te genieten is overigens “meron soda” een lekker chemisch, mierzoet drankje met meloen smaak. Maar ook (cheese)cake met meloen of kakigori (geschaafd ijs) met meloensiroop en verse meloen is in de zomer razend populair.
Mis je hier nog een Japanse fruitsoort waar je graag meer over wilt weten? Laat dan een berichtje voor ons achter in de comments en we zullen ons best doen je vraag te beantwoorden.